De Gulden Snede geeft de verdeling aan van een lijnstuk, in twee delen en in verhouding tot elkaar. Hoe kun je het toepassen in hedendaags design?
DPI: de puntjes op de ‘i’ in je drukwerk
De afkorting DPI staat voor ´Dots Per Inch´, oftewel het aantal puntjes per inch: de resolutie van je beeld. Een term die je vaak tegenkomt bij het aanleveren van drukwerk. De hoogte van de resolutie bepaalt namelijk tot welk formaat je een afbeelding kunt gebruiken. Hoe kun je de DPI berekenen? Wat is de ideale resolutie voor drukwerk? En hoe kun je de DPI aanpassen van een bestaand ontwerp?
Uploads voor drukwerk moeten aan bepaalde eisen voldoen. Zo zijn niet alle bestandsformaten bruikbaar en is ook de resolutie - het aantal DPI - belangrijk. Is de DPI te laag, dan betekent dit simpel gezegd dat er niet genoeg pixels per inch zijn om het beeld te vergroten. Bij het drukken kan de afbeelding dan onscherp worden. De term DPI wordt alleen gebruikt bij pixelbestanden. Dit zijn bestanden die zijn opgebouwd uit puntjes (pixels). Denk aan PNG, JPG en GIF.
Naast de betekenis van DPI, is het natuurlijk ook handig om te weten hoe je de DPI waarde van een afbeelding of foto instelt. Dit doe je voordat je begint met het daadwerkelijke ontwerp in bijvoorbeeld Photoshop of Illustrator. Een DPI waarde van 300 betekent dat op elke inch (2,54 centimeter) 300 pixels worden gedrukt. Bij 150 DPI zijn dit 150 pixels per inch. 300 pixels per inch is hetzelfde als 118 pixels per centimeter. Dit is handig om te gebruiken bij het berekenen van de ideale resolutie voor jouw drukwerk. Om te checken of een afbeelding van voldoende kwaliteit is voor het gekozen drukformaat, kun je de volgende berekening gebruiken: pixels / afdrukformaat in centimeters. Pas de berekening toe op het aantal pixels in de lengte en op het aantal pixels in de breedte.
DPI berekenen: een voorbeeld
Een afbeelding is 3000 x 4500 px. De afdruk moet 20 x 30 centimeter groot worden.
Berekening: 3000 / 20 = 150 pixels per centimeter4500 / 30 = 150 pixels per centimeter
Weet je nog hoeveel pixels per centimeter 300 DPI is? Dat zijn er 118!
Bestel je een product bij Printdeal.be? Dan vragen we je om een drukklaar bestand (bij voorkeur in PDF) aan te leveren. Maar hoeveel DPI moet je bestand voor drukwerk hebben? Dit is vaak 150 of 300 DPI, afhankelijk van het type product. Voor drukwerk in groot formaat - banners en spandoeken bijvoorbeeld – moet de resolutie minimaal 150 DPI zijn. Voor kleiner drukwerk – denk aan flyers, brochures en posters – is een minimale resolutie van 300 DPI vereist.
De DPI verhogen van een bestaand bestand is lastig. Feitelijk kun je een afbeelding in Photoshop natuurlijk vergroten (via afbeeldingsgrootte), maar dit zorgt voor kwaliteitsverlies. Wil je een bestand met een hogere resolutie aanleveren? Maak dan een nieuw bestand aan, in Photoshop, Illustrator of InDesign bijvoorbeeld.
Hoeveel DPI je nodig hebt, hangt af van het doel van je drukwerk. Voor een folder, tijdschrift of flyer is 300 DPI het beste. Dit drukwerk bekijk je van dichtbij, waardoor het snel opvalt als het beeld niet scherp genoeg is. Voor spandoeken, canvassen, posters en ander grootformaat drukwerk kun je 150 DPI aanhouden. Dat bekijk je immers vanaf een grotere afstand. Dan maakt het minder uit hoe scherp een afbeelding is. Gebruik je een lagere DPI dan aangeraden voor jouw drukwerk, dan riskeer je onscherp beeld. Lever je een bestand aan met een hogere DPI? Dan schalen wij dit automatisch terug naar 150 of 300 DPI.
TIP: Check voor je begint met je ontwerp altijd even de aanleverspcificaties voor je product. Hierin vind je ook de juiste hoeveelheid DPI.
DPI doet er toe wanneer je een bestand opmaakt in pixels. Bij vectoren is dat minder van belang. Hoe dat zit, laat Bart je zien in deze video.
In Photoshop bepaal je met hoeveel DPI je ontwerp gedrukt wordt door het aantal PPI (pixels per inch) in te stellen. Pixels, omdat je digitale bestand nog geen fysieke afmetingen heeft. In Photoshop doe je dit door te kiezen voor: ‘Bestand’ –> ‘Nieuw’. In het volgende scherm stel je naast de hoogte en breedte ook de PPI in. Vul bij ‘Resolutie’ 150 of 300 in, afhankelijk van het type drukwerk dat je gaat ontwerpen.
TIP! Maak je bestand altijd op in RGB en exporteer je ontwerp daarna als PDF met het profiel ‘FOGRA27’. Alle kleuren worden dan omgezet naar CMYK. Let erop dat 'preserve numbers' aangevinkt staat bij het exporteren.
Illustrator en InDesign stellen de DPI van je document automatisch in. Als je een afbeelding direct in Illustrator of InDesign plaatst, ziet die er niet gelijk korrelig uit bij een te lage DPI. Pas als je je ontwerp omzet naar PDF zie je dit. Controleer of je de goede resolutie hebt door te klikken op ‘Venster’ > ‘Info’. Klik je afbeelding aan en er verschijnt een scherm met het aantal PPI. Dat staat voor Pixels Per Inch. PPI wordt gebruikt bij beeldschermwerk. Toch kun je ervan uitgaan dat wanneer de PPI net zo hoog is als de aanbevolen DPI, je afbeelding scherp wordt afgedrukt.
TIP! Maak eerst je foto’s op de juiste maat en DPI in Photoshop en importeer ze dan pas in Illustrator of InDesign.
Wanneer je al een ontwerp hebt, kun je de DPI ook achteraf instellen. Maar dat raden we niet aan. Als je een afbeelding met lage DPI omzet naar een hoge DPI, kan deze afbeelding nooit heel gedetailleerd worden weergegeven. Het programma vergroot dan wel de resolutie van de afbeelding, maar je voegt geen detail toe aan de afbeelding.
Bij signproducten die groter zijn dan 2 meter moet je een erg groot bestand aanleveren om een scherpe afdruk te krijgen. Deze afbeeldingen zijn vaak te groot om te versturen of te uploaden. In dit geval kun je het bestand schalen.
Voorbeeld: je hebt een bestand van 2 meter groot. Dit wil je schalen. Dus deel je het eindformaat door 10, zodat je uiteindelijk een bestand van 20 cm breed hebt. De DPI van dit bestand moet je juist met een factor 10 vergroten: 1500 DPI. Op die manier is je bestand klein genoeg om te vergroten, en bevat het toch voldoende dots om even later op groot formaat af te drukken.
TIP! Als de kijker verder weg staat van je eindproduct, kun je een lagere resolutie gebruiken. Dat kan bijvoorbeeld het geval zijn bij een spandoek. Op grote afstand valt de mindere kwaliteit niet op, en kun je ongestraft een lagere DPI gebruiken.
De Gulden Snede geeft de verdeling aan van een lijnstuk, in twee delen en in verhouding tot elkaar. Hoe kun je het toepassen in hedendaags design?
De betekenis van frankeren is: van een postzegel voorzien. Hoeveel postzegels moet je plakken? En wat kost pakketpost? We hebben het op een rij gezet.
CMYK is een systeem dat we gebruiken om het grootst mogelijke kleurengamma te verkrijgen. Waar staat CMYK voor en wat is het verschil met RGB?
Een AI bestand is een vector bestand. Je maakt AI bestanden met Adobe Illustrator. Van piepklein tot billboardformaat; een .ai is altijd haarscherp!
Prepress is het proces tussen de creatie van een ontwerp en de daadwerkelijke druk. Wat is prepress en hoe maak je jouw bestand drukklaar?
De zetspiegel is het gedeelte van een pagina waar je tekst en eventuele afbeeldingen plaatst. Hoe bepaal je het formaat en de positie van je zetspiegel?
Eindeloos vergroten doe je met een Vector bestand. Een AI of EPS bijvoorbeeld. Ideaal voor logo’s, voor op een visitekaartje of poster!
Synopsis betekent samenvatting. Vaak gaat het dan om een synopsis van een boek. Wat is een synopsis precies? En hoe schrijf je er één?
De substraat is het materiaal waarop je drukwerk wordt geprint. Papier, karton, PVC of canvas bijvoorbeeld. Welke substraten vind je bij Drukwerkdeal?
Snijtekens en snijlijnen zijn hulplijnen, waarmee je aangeeft waar we je drukwerk moeten snijden. Waar plaats je ze en hoe breng je ze aan in je ontwerp?
Met een snijplotter kun je drukwerk uitsnijden. En niet alleen papier. Een snijplotter werkt met verschillende materialen, zoals vinyl, karton en textiel.
De singersteek is een techniek om boeken met garen of touw te binden. De stiknaad is hierbij duidelijk zichtbaar. Alles over deze manier van boekbinden.
Een schutblad, schutvel of inbindcover beschermt het boekblok en verbindt het binnenwerk met de omslag. Hoe pas je het toe? Dat lees je hier.
Wat betekent resolutie precies? Dots Per Inch? En welke resolutie is geschikt voor jouw drukwerk? Alles wat je moet weten over resolutie!
Voor elke tekst geldt: een extra paar ogen kan nooit kwaad. Bij het redigeren worden de puntjes op de i’s gezet en alle d’s en t’s goed gezet.
Een plotter is een afdrukapparaat voor grootformaat drukwerk in hoge resolutie. Hoe werkt een plotter? En in welke papierformaten kun je ‘plotten’?
Plano betekent vrij vertaald ‘vlak’ of ‘plat’. Bij het bestellen van bijvoorbeeld een folder is dit het ongevouwen ontwerp. Dit moet je weten over plano.
Wat is het verschil tussen een pixel en een vector? Hoe bereken je het aantal pixels per cm of mm? En wat is het verschil tussen DPI en PPI?
Een paperback is licht, buigzaam en compact. De ideale kaft voor drukwerk dat overal mee naartoe gaat en lekker leest. Goedkoop in grote én kleine oplages.
Een verzameling letters in dezelfde stijl; dát is een lettertype. De keuze voor het type letter is heel bepalend voor de uitstraling van je drukwerk.
Een katern is een enorm vel papier waarop we meerdere pagina’s drukken, om deze samen te vouwen tot een boekwerk. Hoe gaat dit precies in zijn werk?
Een kapitaalbandje is de ruggengraat van je hardcoverboek. Is het noodzakelijk? En kan een kapitaalbandje op elk boek gelijmd worden?
Een kaft is de omslag van je drukwerk. Van tijdschriften of boeken bijvoorbeeld. Hoe gaat het precies in zijn werk? En wat zijn de voordelen?
ISBN is een unieke 13-cijferige code die je boek beschikbaar maakt voor verkoop en vindbaar voor klanten en retailers. Hoe vraag je hem aan?
Inbinden is een mooie manier om belangrijke papieren bij elkaar te houden. Er zijn verschillende manieren om drukwerk in te binden.
Een hardcover is een harde kaft voor boeken. Hoe wordt hardcover gemaakt? En wat is het verschil tussen een hardcover boek en een paperback?
Wat is het verschil tussen een Font en een lettertype? Hoe maak je een Font? En waarmee kun je een eigen font maken. Alles wat je moet weten op een rij!
De flaptekst of blurb moet ervoor zorgen dat mensen jouw boek kopen. Een belangrijke tekst dus, die je op of aan de binnenkant van je boek plaatst.
Een ex libris vertelt je wie de eigenaar van een boek is. Een eigendomsmerkje dus. Vroeger een statussymbool, nu een vorm van kunst.
Een drukpers is een machine die letters en illustraties op papier drukt. Hoe werkt een drukpers precies? En welke druktechnieken zijn er?
Drukletters zijn de letters die worden gebruikt in een drukpers. Een soort stempels. Een uitvinding die de boekdrukkunst naar een hoger niveau tilde.
In een colofon lees je wie er allemaal hebben meegewerkt aan een boek of tijdschrift. Wat is een colofon? Wat zet je erin? En waar plaats je deze?
Cellulose is het belangrijkste bestanddeel van papier en karton. Hoe ontstaat het? En hoe wordt van cellulose papier gemaakt?
De cahiersteek is een vorm van brocheren, waarbij gebruik gemaakt wordt van naald en draad. Hoe werkt het en voor welk drukwerk is het geschikt?
De broodtekst is de hoofdtekst, exclusief intro’s, koppen, tussenkoppen en streamers. De kern van het verhaal dus. Dit moet je weten.
Brocheren betekent de manier waarop we jouw drukwerk inbinden. Alles wat je moet weten over garenloos, gehecht, geniet en gelijmd gebrocheerd drukwerk.
Het samenstellen van een boek noemen we boekbinding. Dat kan op allerlei verschillende manieren. Wil je een boekje binden? Dit moet je weten.
De bladspiegel is de verhouding tussen het bedrukte gedeelte (de zetspiegel) en de witmarges van een bestand. Hoe pas je het toe in drukwerk?
Een beeldmerk is je merk in één oogopslag. Het appeltje van Apple, de Nike swoosh. Is een beeldmerk hetzelfde als een logo? En wat is een woordmerk?
Witte snijranden voorkomen? Dat doe je door afloop aan te brengen in je bestand. Wat is afloop precies? Hoe groot moet het zijn en hoe stel je dit in?
Een TIF bestand garandeert maximale kwaliteit. Dit bestand is ideaal voor het opslaan van foto’s. Wat is een .tiff precies? En is het geschikt voor drukwerk?
Een RAW bestand is de originele foto, genomen met een digitale camera. Een file dat eerst nog moet worden omgezet voordat het kan worden getoond.
PSD bestanden zijn meestal foto’s. PSD staat voor PhotoShop Document, hét programma om foto’s te bewerken. Wat is een PSD bestand precies?
Een PNG bestand kan worden gecomprimeerd zonder kwaliteitsverlies. Wat zijn andere voor- en nadelen? En hoe kun je zelf een PNG maken en bewerken?
Zeker weten dat jouw ontwerp perfect wordt gedrukt? Lever dan een PDF bestand aan. Wat is een PDF precies? En hoe maak je jouw bestand drukklaar?
Het JPG bestand is de bekendste indeling voor foto’s. Elk programma dat beeld ondersteunt, kan een JPG tonen. Maar is JPG ook geschikt voor drukwerk?
GIF bestanden grijpen de aandacht met hun bewegende afbeeldingen en eindeloze loop. Opgebouwd uit pixels en al 30 jaar een hit.
Logo’s worden vaak opgeslagen als EPS bestand. Dit bestandstype is onbeperkt schaalbaar zonder kwaliteitsverlies. Voor haarscherp drukwerk dus!
BMP staat voor bitmap en is een rasterafbeelding, waarbij van elke pixel de kleur wordt vastgelegd. Hoe meer bits, hoe meer kleur!
Tertiaire kleuren zijn een mix van 3 primaire kleuren of van 1 primaire en 1 secundaire kleur. Welke tertiaire kleuren zijn er? Dat lees je hier.
Vroeger maakten drukkers voor elke kleur een nieuwe plaat. Die extra kleur, naast zwart en wit, noemen we een steunkleur. Dit moet je weten.
Secundaire kleuren zijn een mengsel van twee primaire kleuren. Welke secundaire kleuren zijn er? Wat zijn tertiaire kleuren? En welke kleurcontrasten zijn er?
RGB kleuren zijn kleuren die licht absorberen. Waar staat RGB voor? Wat is het verschil tussen RGB en CMYK? En welke techniek gebruiken we voor drukwerk?
RAL is een systeem waarin kleuren zijn gecodeerd. Fysieke kleuren: van verf en inkt. Waar staat RAL voor? Welke kleuren zijn er? En hoe lees je een RAL code?
Met primaire kleuren kunnen we alle secundaire kleuren en tertiaire kleuren maken. Welke 3 primaire kleuren zijn er? En wat is de rol van kleur in drukwerk?
PMS, oftewel het Pantone Matching System, is een kleurensysteem waarin elke tint een eigen nummer heeft. Alles wat je moet weten over PMS.
Een kleurenspectrum bestaat letterlijk uit alle kleuren van de regenboog. Uit welke kleuren bestaat een kleurenspectrum?
Een kleurencirkel is een cirkel die kleurverbanden en kleurcontrasten weergeeft. Wat zijn primaire kleuren? En welke kleurcontrasten zijn er allemaal?
Webpagina’s geven we kleur met HMTL kleuren. Codes voor het beste kleurresultaat op beeldschermen. Hoe ziet een HTML code eruit? En hoe vind je de juiste?
Complementaire kleuren zijn tinten die tegenover elkaar staan in de kleurenwaaier. Wat zijn de complementaire kleuren van blauw, rood en groen?
B1 brandvertragend is de classificering van producten die moeilijk ontvlambaar zijn. Wat betekent het precies? En wat is de DIN 4102 norm?